Palimpo
Iris lutescens
Iridaceae
Noms en français : Iris des garrigues, Iris jaunâtre.
Descripcioun :La palimpo es un pichot Iris de garrigo mai pamens que pòu mounta mai aut dins l'estànci di colo. Ei majamen jauno mai pòu èstre viòuleto o mesclado. Se recounèis à si cambo courteto e si pichòti fueio.
Usanço :La palimpo, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Caup d'alcalouïde dangeirous. P. Lieutaghi raporto que la racino vo li fueio d'Iris en decocioun servien pèr ajuda la deliéuranço encò li vaco, fedo e cabro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca (si)
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado :
Vo
Mars à mai
Liò : Garrigo
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Iris lutescens Lam., 1789
Amaranto(-verdo)
Amaranthus viridis
Amaranthaceae
Nom en français : Amarante verte.
Descripcioun :L'amaranto-verdo coumenço à planta caviho au nostre desempièi gaire de tèms. Èi bèn verdo, emai dins l'enflourejado que douno pas d'èr espinous. A ges o quàsi ges de péu. Li fueio ajudon peréu à la recounèisse emé dous aurihoun au bout coume lou blet. Li fru soun proun berrugous (fotò).
Usanço :Coume lis àutris amaranto, l'amaranto-verdo se manjo cruso en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Es uno planto vertuouso contro l'inflamacioun, sarro li car, ajudo à caga e tuo li vèrme dóu quiéu.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 10 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à óutoubre
Liò : Ermas
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americano-Sud
Ref. sc. : Amaranthus viridis L., 1753